Votum & groet
Zingen: Opwekking 488/Heer, ik kom tot U
Gebed
[Geloofsbelijdenis=]
Zingen: Gezang 177: 1, 2, 3, 4/Heer, U bent mijn leven
Lezing: Zondag 41
Zingen: Lied 793: 1, 2, 3/Bron van liefde, licht en leven
Preek
Zingen: Sela/Zo hoort uw liefde bij ons
Gebed
Zingen: Lied 794: 1, 2/Gods zegen bidden wij je toe
Collecte 1. Samen 010 2. Kerk
Zingen: Opwekking 553/Laat het feest zijn in de huizen
Zegen
Zondag 41
[1] Deze preek gaat over waarom ik denk dat het trouwen een goed idee is. Ik vind zelf trouwen een goed idee en ik denk ook dat het een goed idee van God is. Ik heb twee opmerkingen vooraf. De eerste opmerking: het gaat inderdaad over het huwelijk en ik weet natuurlijk dat niet iedereen hier getrouwd is. Ik ben zelf niet getrouwd. Dus gaat de preek vandaag iets minder over jou en mij. Dat is zo. Maar dat is niet omdat ik of de kerk of ook God zelf een voorkeur heeft voor getrouwde mensen. Niet trouwen, in de zin van alleengaande zijn, is ook een goed idee. [2] Onze Heer Jezus Christus zelf was alleengaand. Ik begrijp natuurlijk dat dat was omdat Hij zijn leven en zijn taak alleen maar alleen kon volbrengen, maar toch. Onze Heer Jezus Christus is met alles wat Hij is ook het voorbeeld van de ideale mens. Alleengaand. En ik weet dat God heeft gezegd: het is niet goed dat een mens alleen is. En ik hoop, dat als jij getrouwd bent, dat je gelukkig bent. Maar aan Jezus Christus zie ik, dat een goed leven ook zonder trouwen kan. Wanneer we als kerk of als dominees de indruk wekken, dat trouwen normaal is en alleen zijn raar, dan zijn we fout bezig. Serieus.
Tweede opmerking vooraf en ik heb dit wel eerder genoemd: ik ben dus gescheiden. Het is ons niet gelukt. [3] En als ik nou vandaag iets zeg waarvan je denkt: hoe kun je dat nou zeggen, terwijl je zelf gescheiden bent, als je dat denkt, kom dan na de dienst naar me toe, dan maken we een afspraak en praten we erover door. Dat het niet tussen ons in komt te staan en dat het ook niet tussen jou en de boodschap van God in komt te staan. Hoe ik er zelf in sta is dit: dat het mij niet gelukt is, betekent niet dat het huwelijk niet een goed idee van God is. Ik vindt nog steeds dat trouwen een goed idee is en dat het een goed idee van God is.
Goed. Waar hebben we het dan over als we het over trouwen hebben? Volgens mij is de kern van trouwen: [4] een relatie aangaan van liefde en trouw voor het leven. Ik begrijp dat iedereen z’n eigen plaatje heeft bij ‘een huwelijk’. De één denkt acuut aan trouwjurken en limousines, de ander z’n gedachten gaan er direct over of twee mannen of twee vrouwen ook met elkaar kunnen trouwen, een derde vindt een samenlevingscontract allang goed. Wie weet ga ik het over al die dingen een andere keer hebben. (Behalve over die trouwjurk dan, daar heb ik niet zoveel mening over). Ik wil het vandaag hebben over dat het bij trouwen gaat om het aangaan van een relatie van liefde en trouw voor het leven – en waarom net dat een goed idee is en waarom dat een goed idee van God is.
De eerste reden waarom trouwen een goed idee is: omdat je het waard bent. [5] Omdat je het waard bent. En hier komt direct om de hoek waarom ik samenwonen nog steeds niet een goed idee vindt. Ik vind samenwonen in plaats van trouwen geen goed idee. En dat is niet omdat ik ouderwets ben of omdat het niet hoort ofzo, maar dat is precies omdat ik denk dat je jezelf en elkaar onderschat als je gaat samenwonen. Bij voorbeeld als je zegt dat je gaat samenwonen, omdat het goedkoper is. Of omdat het praktischer is. O ja joh? Dus de grootste beslissing van je leven, jouw keuze om je hart aan iemand anders toe te vertrouwen, jouw keuze om je leven helemaal met een ander te delen, die keuze maak je omdat het praktisch is? Maar heeft niemand jou dan verteld wie je bent?
[6] Jij bent een vrouw – maar jij bént een beeld van God. En Hij is God, hè. Zijn ogen zagen jouw begin nog voordat een mens doorhad dat jij eraan ging komen. Hij heeft jou cel voor cel gecomponeerd, zodat jij zou worden zoals je nu bent. Iemand, uniek, vol kracht, vol plannen, vol passie, en in al die talenten van je zit God. Want Hij heeft zo zijn plannen met jou, met de plek die jij in zijn wereld inneemt. En Hij kan niet alleen wat met jouw talenten, Hij kan ook wat met jouw zwakheden. Want zo is God. Hij weet dat je niet in een Barbiewereld leeft. Hij weet dat je ook kwetsbaar bent. Maar Hij doorziet je, zoals jij met vallen en opstaan je weg zoekt, en Hij geniet ervan als je daarbij Hem blijft erkennen. En Hij zorgt ook voor je, door op zijn tijd goede mensen om je heen te geven. Met wie Hij jouw leven verrijkt. Zo is Hij betrokken op jouw leven. En datzelfde verhaal kan ik ook over een man vertellen. Ook beeld van God. Ook de moeite waard.
Maar als jij dan in je leven iemand tegenkomt met wie je je leven wilt delen, aan wie je jezelf wilt toevertrouwen, met wie je een relatie van liefde en trouw wilt aangaan voor het leven, luister, dan ben jij met precies jouw talenten en jouw kwetsbaarheid, het helemaal waard dat iemand jou in de ogen kijkt en het jou op z’n allerplechtigst belooft: ik hoor bij jou, ik ben er voor jou, jij bent mij alles waard. En ik vraag jou je ook zo aan mij te verbinden, in voor- en tegenspoed, in rijkdom en armoede, in gezondheid en ziekte, totdat de dood ons scheidt of dat Christus terugkomt. Maar tot die tijd, ik zweer je. En geloof me, je bent het waard. Je bent ze waard, [7] dure beloften van liefde en trouw voor het leven.
Ik heb hier geen directe bijbeltekst bij. Eigenlijk hoort dat wel zo, natuurlijk, dat als ik een punt maak in een preek, dat ik dan kan aanwijzen: en daar staat het in de Bijbel. Maar bij dit punt heb ik geen tekst, geen directe tekst. Of we zouden gewoon de hele Bijbel met elkaar moeten lezen. Want mooi dat dit toevallig wel de manier is, [8] waarop God zich aan mensen verbindt. Met een verbond. Met dure eden. Met liefde en trouw voor het leven, in voor- en tegenspoed, in rijkdom en armoede, in gezondheid en ziekte, totdat de dood ons scheidt… ho, wacht, zelfs verder dan dat, vervloekte dood, zelfs jij kunt niet tussen God en ons in staan. Dus dit is een bijbelse hoofdlijn: God verbindt zich aan mensen met een verbond van liefde en trouw voor het leven. En zoals God met ons omgaat, dat patroon mag je ook in een huwelijk herkennen. Daarom kan Paulus in Efeziërs 5, 31-32 zeggen: ‘‘Daarom zal een man zich [voor zijn vrouw] losmaken van zijn vader en zijn moeder, en die twee zullen één lichaam zijn.’ In deze woorden schuilt een groot geheim – ik betrek ze op Christus en de kerk.’ God vindt jou een verbond waard. Christus heeft jou trouw gezworen. Dat ben jij nou waard, ook als jullie je als twee mensen aan elkaar verbinden.
Maar als je nou alleengaand bent dan? Of als je wel getrouwd bent maar het loopt behoorlijk mis? Voor als je alleengaand bent dit: ook jij, precies jij, bent een mens van God en van waarde. Dat blijft overeind, ook als het in jouw leven niet komt tot een relatie van liefde en trouw voor het leven. God heeft het niet nodig dat jij bent getrouwd, voordat Hij jou van waarde vindt. Je mag jezelf ook van waarde vinden. En op andere manieren in vriendschap en liefde en trouw van goede mensen om je heen ook ervaren, dat dat allemaal aspecten zijn van hoe God met mensen omgaat, van hoe Hij wil dat wij met elkaar omgaan, en ook van hoe Hij door mensen om je heen voor jou zorgt, mooi mens dat je bent.
En als jou huwelijk nou vastloopt? Nou, misschien is dit wel een onderdeel van het probleem. Dat je de waarde van elkaar niet meer ziet. Misschien dat je man of je vrouw ook wel knap waardeloze dingen heeft gedaan. Misschien dat je eigenwaarde de nodige deuken heeft opgelopen. Wil je dan nog eens op zoek gaan naar die waarde van de ander en van jezelf? Wil je nog eens zoeken naar wat de bedoeling was, namelijk, dat jullie elkaar tot je recht zouden laten komen? Of is dat al een gepasseerd station? Joh, wees gerust, ik ga je de maat niet nemen, het is mij niet gelukt, hè. Maar ik vind nog steeds: trouwen is een goed idee en ook een goed idee van God. Als Hij je nou helpt, zou je het dan nog eens willen proberen?
Trouwen, een relatie aangaan van liefde en trouw voor het leven, is een goed idee en een goed idee van God. Allereerst: omdat je het waard bent. Vervolgens: [9] omdat wij van jullie houden. Tijd voor een feestje! En hier heb ik wel direct een bijbeltekst bij, Johannes 2. [10] Want weet je wat het eerste wonder is waarvan ons verteld wordt dat Jezus het deed toen Hij bij ons was? Dat Hij te gast was op een bruiloft en de wijn was op en Hij zorgde voor nieuwe. Dat je maar even weet waarom Jezus eigenlijk is gekomen. Omdat God van mensen houdt. Omdat God van mensen houdt, die van elkaar houden. Omdat God het een goed idee vindt dat mensen met elkaar trouwen en dan moet het feest zijn en dan moet er wijn zijn en muziek en dansen.
Ik denk oprecht dat het goed is voor een mens om scharniermomenten in je leven te vieren. Geboorte? Feest! Verjaardag? Feest! Geslaagd? Feest! Nieuwe baan, nieuwe woning, bekering? Feest! En uiteraard: trouwen? Feest! Want niet alleen voor elkaar zijn jullie zo waardevol dat trouwen een goed idee is, in de zin van elkaar beloften doen van liefde en trouw, maar ook voor ons zijn jullie zo waardevol, [11] dat wij dit samen met jullie willen vieren, dat wij dit moment van jullie een gouden moment willen maken. Dus loopt een vader met zijn dochter naar voren en geeft haar aan haar man, dus zitten we stiekem te huilen als jullie ja zeggen tegen elkaar, dus zingen we en drinken we en bedelven we jullie onder cadeautjes, gewoon, omdat we van jullie houden.
Maar het gaat nog dieper. Want wij houden van jullie, niet alleen op je trouwdag, maar ook al daarvoor en vooral nog daarna. Sommigen van ons gaan al wat langer mee. Wij hebben gezien of ervaren dat trouwen heel mooi is, maar dat getrouwd zijn wel eens lastig is. Nu hoeven jullie je daar op je trouwdag niet druk om te maken. Vandaag is het feest en jullie mogen vrolijk zijn. Maar als jullie ons uitnodigen bij jullie feestje, omdat we nu eenmaal van elkaar houden, dan nodigen jullie ons ook uit om jullie getuigen te zijn. Om met jullie mee te gaan. En van jullie te blijven houden. En God ook. Jullie nodigen God ook uit om jullie getuige te zijn en om met jullie mee te gaan en om van jullie te blijven houden. En dat is een goed idee. Want hoe haal je het in je hoofd, als mens, op je 25ste, om even voor de rest van je leven trouw aan een ander te beloven, en liefde daarbij? Weet je wel wat je belooft? Nee, dat weet je niet. En dus zeg je tegen God: ik weet dat ik met mijn belofte vandaag ver boven mezelf uitgrijp. Wilt U, God, alstublieft mijn belofte waarmaken? En willen jullie, lieve mensen om ons heen, voor ons blijven bidden? [12]
En dat zullen we doen. Want we houden van jullie. En we gaan dat straks ook heel concreet doen. In het gebed zo meteen. En in dat gebed gaan wij, alleengaanden, bidden voor jullie, getrouwde mensen. Ik weet dat het vaak andersom gebeurde. Ik heb in de kerk vaak horen bidden voor zieken en eenzamen en homo’s en andere zielige mensen en ook als het niet expliciet werd gezegd werd het er wel bij gedacht: alleengaand is per definitie zielig. Het is oké, we vergeven het jullie en we vergeten het. Maar vandaag gaan wij, alleengaanden, bidden voor jullie, getrouwde mensen. Want we houden van jullie. En jullie waren zo naïef om aan een huwelijk te beginnen, zonder echt een idee te hebben waar je eigenlijk aan begon (dat is tenminste mijn ervaring) en met wie je eraan begon en hoe je er zelf aan begon. Het geeft niet, we waarderen jullie geloof en jullie hoop dat de liefde het sterkste zal zijn. Maar we weten allemaal dat het ook fout kan gaan. Maar dan zijn wij getuigen van jullie huwelijk en wij houden van jullie en wij nemen het op ons om jullie te steunen waar we maar kunnen. En daarom bidden wij straks voor jullie. Want we houden van jullie.
En de derde reden waarom trouwen een goed idee is en een goed idee van God, als je de rest van je leven in liefde en trouw aan elkaar wilt geven is dit: {13] omdat jullie wel even de wereld op de kop zetten. Wat ik daarmee bedoel is dit: als twee mensen elkaar exclusief trouw beloven voor het leven, dan maak je op dat moment een soort knooppunt in de geschiedenis. [14] Jullie lijnen kwamen overal vandaan, jullie ouders, grootouders, overgrootouders. Op dit moment verbinden jullie die twee lijnen aan elkaar en vormen jullie een knooppunt van waaruit nieuwe lijnen ontstaan. Heel duidelijk zie je dat als God jullie kinderen geeft. Dat was nooit gebeurd als jullie niet bij elkaar waren gekomen. En er ontstaat iets heel nieuws omdat jullie wel bij elkaar zijn gekomen. Maar ook wanneer het niet je kinderen zijn, dan nog is jullie samenkomen een soort kantelpunt in de geschiedenis. Ja, ik gebruik grote woorden. Maar stel je voor dat het waar is. Dat jullie samenkomen allerlei nieuws in beweging zet. Dat God door jullie samenkomen allerlei nieuws in beweging zet. Dan is het opnieuw goed om het samenkomen van jullie levens niet alleen te bezegelen met plechtige beloften aan elkaar, niet alleen te vieren met je geliefden om je heen en met God, maar ook hardop en publiek te bezegelen. Vanaf nu horen deze twee bij elkaar. Laat anderen dus van hen afblijven. [15] En moge God dit nieuwe begin zegenen en een plek geven in zijn plannen. En God, alstublieft, laat dit niet stukgaan.
Ik wil deze preek afsluiten met het lezen van 1 Korintiërs 13, 4-13, een stukje uit het mooiste gedicht ooit.
‘De liefde is geduldig en vol goedheid.
De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid.
Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan, ze verheugt zich niet over het onrecht maar vindt vreugde in de waarheid.
Alles verdraagt ze, alles gelooft ze, alles hoopt ze, in alles volhardt ze.
De liefde zal nooit vergaan.
Profetieën zullen verdwijnen, klanktaal zal verstommen, kennis verloren gaan – want ons kennen schiet tekort en ons profeteren is beperkt.
Wanneer het volmaakte komt zal wat beperkt is verdwijnen.
Toen ik nog een kind was sprak ik als een kind, dacht ik als een kind, redeneerde ik als een kind. Nu ik volwassen ben heb ik al het kinderlijke achter me gelaten.
Nu zien we nog maar een afspiegeling, een raadselachtig beeld, maar straks staan we oog in oog.
Nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik zelf gekend ben.
Dit is wat blijft: geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde.’
Het woord van God.
Amen.
- Herken je het, dat de kerk er vooral voor getrouwde mensen en gezinnen lijkt te zijn?
- Is het tegenwoordig gemakkelijker om te scheiden dan vroeger? Waarom dan?
- Wat zou jouw advies zijn aan getrouwde mensen, om hun huwelijk goed te houden?